Muhterem NUR
1930 yılında Manastır / Yugoslavya'da doğdu.
Gerçek adı Aysel Kısa'dır.
Anne ve babasını hiç tanımadı.
Yugoslav hükümetinin baskıları altında kalan Manastır Türkleri arasında başlayan göçle birlikte o da çok küçük yaşlarında yakınlarıyla birlikte Türkiye’ye göç etti. Diğer göçmenlerle birlikte önce Tekirdağ’a yerleştirildiler. Daha sonra İstanbul'a geldiler.
İlk öğrenimini Eyüp'te yaptı.
Genç kızlığında uzun yıllar fabrika işçisi olarak çalıştı.
Sinemaya o günlerde tesadüfen tanıştığı ünlü ses sanatçısı ve aynı zamanda dönemin en büyük film yapımcısı Halk Film’inde ortağı olan Suzan Yakar Rutkay’ın desteğiyle 1951 yılında "Yıldızlar Revüsü" filminde figüran olarak başladı.
Kısa sürede başrollere yükselerek bir çok film çevirdi.
Filmlerinde kent soylu kadın tipinin dışına çıkarak daha çok ezilen ve yok sayılan "masum kadın" tiplemesiyle tanındı. Yeşilçam’ın en çok ağlayan, en çok ağlatan, mendil parçalatan kadını olarak ad yaptı. 1950’li ve 1960’lı yıllarda hâsılat rekorları kıran filmleriyle Türk Sineması'nın seyirci profiline en çok katkıda bulunan en önemli kadın oyuncularından biri oldu.
1958 yılında çevirdiği "Üç Arkadaş" filmiyle büyük bir ün yaptı.
Üç Arkadaş filminde
Ancak, Muhterem Nur’un özel yaşamı da sanki filmlerde canlandırdığı kadınlar gibi kırıklıklarla, kırgınlıklarla ve yalnızlıklarla doluydu. Dönem oyunculuğuna bağlı kalması nedeniyle bir süre sonra film çeviremez olan oyuncu, 1965 yılından itibaren sinema çalışmalarını azaltarak dansöz olarak sahneye çıkmaya başladı. 1967’de ise şarkıcı olarak sahnelerde göründü.
Ardından tekrar sinemaya dönerek aralıklı yıllarla 2002'ye kadar sinemada yer aldı.Yaklaşık 170 film çevirdi; tv dizilerinde de oynadı.
1985 yılından bu yana şarkıcı Müslüm Gürses ile evli olan Muhterem Nur'a bir yazısında şöyle değinir Murathan Mungan:
"... İnsanlar Muhterem Nur'a merhamet duyarlar. Üç arkadaşın kör kızıdır o. Hep mazlumdur. Hep himayeye muhtaçtır. Hep elinden tutulmak ister. Kaderin sillesini yemiştir, iyi kalplidir, derli topludur. Mendil taşır, iç çeker, nemli gözlerle ufka bakar..." (Express, 1995)
Ödülleri
1972 IV. Adana Altın Koza Film Şenliği, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü (Kara Gün)
1998 XVII. İstanbul Film Festivali, Onur Ödülü
2008 III.Uluslararası Bursa İpek Yolu Film Festivali, Sinema Onur Ödülü
Filmografisi
Esrarlı Gözler 2008
Bir Akıllı Bir Deli 2002
Yalnızlık Korkusu 1988
Küskünüm 1986
İkizler 1985
Sev Yeter 1984
Son Akın 1982
Zeytin Gözlüm 1980
Ayyaş 1974
Kaderim 1973
Gecekondu Rüzgarı 1972
Kara Gün 1971
Sevenler Ölmez 1970
Dağlar Kızı Reyhan 1969
Urfa İstanbul 1968
Kocadağlı 1967
Zalimler 1966
Dağ Çiçeği 1965
Paylaşılmayan Sevgili 1964
Çapraz Delikanlı 1963
Mağrur Kadın 1962
Sabırtaşı 1961
Mahallenin Sevgilisi 1960
Aşkın Acıları 1959
Üç Arkadaş 1958
Gelin Ayşem 1957
Bırakın Yaşayalım 1956
Karacaoğlan 1955
Ölüme Giden Yol 1954
Sarı Zeybek 1953
Boş Beşik 1952
Beni Mahvettiler 1951
(sanatsozluk.com, turksineması.com, beyazperde.mynet.com)
Yorumlar