Oscar 1928-2012

                                 


Oscar olarak bilinen Akademi Ödülleri sinema alanında verilen dünyanın en prestijli ve en eski ödülleridir. Her yıl dağıtılan Oscarlar ilk kez 1927 yılında kurulan ve merkezi Beverly Hills, California da bulunan profesyonel bir organizasyon olan Academy of Motion Picture Arts and Sciences (AMPAS) tarafından 1929 yılının mayıs ayında dağıtıldı.Pricewaterhouse& 1935 yılından itibaren Oscar ödüllerinin gizli oylama sürecini yönetiyor. Organizasyon 1941 yılından itibaren ise gizli zarf sistemiyle çalışmalarını sürdürüyor.

Oscarın dağıtıldığı ilk yıllarda bir filmin ödüle aday olabilmesi için ödülün verileceği yıldan bir önceki yılın temmuz ayının 31ine kadar Los Angelesda vizyona girmesi gerekiyordu. Fakat daha sonra bir yılın 12 ayını da kullanmak adına 1932/1933 Oscar ödüllerine aday olan filmlere 17 aylık bir adaylık süresi tanındı. 1934 yılından itibaren ödüllerin verildiği senenin bir yıl öncesindeki süre içinde gösterime giren filmler Oscara aday olma hakkını kazandı. 

Oscar ödül töreni 1954 yılına kadar çoğunlukla Perşembe geceleri gerçekleşiyordu. 1955-1958 yılları arasındaki ödül törenleri Çarşamba günleri sahiplerini bulurken 1959&dan 1999 yılına kadar kadar,birkaç istisna haricinde, ödüller pazartesi geceleri dağıtıldı. Oscar ödüllerinin dağıtımı 1999 yılından günümüze Pazar geceleri yapılıyor. 

Stüdyolara ya da oyunculara prestij kazandırdığı düşünülürse Akademinin ve bu organizasyonun ödül sisteminin dünyadaki film endüstrisini derinden etkilediği söylenebilir. Film stüdyoları genelde çektikleri filmlere oy toplamak için bir çok pahalı pazarlama ve reklam kampanyası yapma yolunu seçiyor. Akademi her ne kadar stüdyolar tarafından yapılan reklam ve promosyon kampanyalarının ve uygulanan pazarlama taktiklerinin önünü kesmeye çalışsa da bu tarz aktiviteler oylama sonuçlarını etkiliyor. Özellikle 80li yıllardan itibaren sadece maddi çıkarlar düşünülerek çekilen filmlerin kitleleri etkilemeyi başarsa da gerekli derinliğe sahip olmadıklarını düşünen eleştirmenlerden olumlu puan alamadığı görüldü. 

Akademi'nin tarihçesi 

Orijinal adı 'The Academy of Motion Picture Arts and Sciences' olan Akademi 6000 oyuncu ve sinema emekçisinden oluşan bir organizasyon. Her yıl dağıttığı ödüllerle tanınsa da Akademi'nin genel hedefi sinema sanatının gelişimine katkı sağlamak. Akademi ayrıca sinema sektörü içindeki profesyonellerle halkın birlikte gerçekleştirebileceği eğitsel aktiviteler düzenliyor. 

Akademi 1927 yılının Mayıs ayında prodüksiyon yöneticileri ile sinema dünyasının tanınmış isimlerinden oluşan 36 kişilik bir grupla çalışmalarına başladı. Ünlü organizasyonun ilk başkanı Douglas Fairbanks idi. Fairbanks'den sonra Frank Capra, Bette Davis, Jean Hersholt, George Stevens, Robert E. Wise, Karl Malden, Arthur Hiller and Robert Rehme gibi isimler başkanlık koltuğuna oturdu. Akademinin şimdiki başkanı Frank Pierson ise koltuğu 2001 yılında devraldı. 

'Oscar' 

Ona 'Akademi Heykelciği' diyen de var, 'Altın Ödül' ya da 'Üstün Başarı Heykeli' de. 'Weekly Variety' dergisinin 'Demir Adam' olarak nitelendirdiği ödüle biz daha çok 'Oscar' diyoruz. 1928 yılında doğan Oscar heykelciğinin üzerinde film makarasının üzerinde elinde haçlı askerlerinin kullandığı bir kılıç taşıyan bir şövalye bulunuyor. Şovalyenin üzerinde durduğu makaranın beş tekerlek parmağı aktörler, yazarlar, yönetmenler, yapımcılar ve teknik ekip olmak üzere Akademinin orjinal kollarını temsil ediyor. 

3,8 kg ağırlığındaki heykelcik MGMnin baş sanat direktörü Cedric Gibbons tarafından tasarlandı. Gibbons'ın asistanı Frederic Hope orijinal siyah mermer zemini yaratırken heykeltraş George Stanley tasarımı bir heykel çizgilerine dönüştürdü. California Bronz döküm enstitüsü ise ilk Oscar heykelciğini 24 karat altınla kapladı. 

'Oscar' ismi nereden geliyor? 

Dünyanın sinema alanında en prestijli ödülü sayılan heykelciğin ismi nereden geliyor? Akademide bir süre kütüphane görevlisi olarak çalıştıktan sonra yapımcılığa başlayan Margaret Herrick'in heykelciğin üzerindeki adam figürünü amcası Oscara benzettiğini söylemesi üzerine heykelciğe Oscar; ismi verildiği söyleniyor. 1934 yılındaki altıncı ödül töreninin ardından Hollywoodun ünlü köşe yazarı Sidney Skolsky yazısında o yıl En İyi Kadın Oyuncu dalında ödüle layık görülen Katharine Hepburnün aldığı ödülü Oscar olarak nitelendirerek heykelciği ilk kez bu isimle tanımlamış oldu. Akademi Oscar ismini 1939 yılına kadar resmi olarak kullanmadı. 

Oscar bazı durumlarda farklı şekillerde sahiplerine sunuldu. Örneğin 1930lu yıllarla 1950li yıllar arasında ödüle layık görülen çocuk oyunculara heykelciğin minyatür replikaları verilirken vantrilok Edgar Bergene ağız kısmı hareket edebilen ahşap bir Oscar heykelciği sunuldu. Ayrıca Walt Disneye, ödül kazandığı yapıtı Snow White and the Seven Dwarfs için biri standart boyutta olmak üzere yedi minyatür heykelcik takdim edildi. 1942-1944 yılları arasında 2. Dünya Savaşı sırasında ekonomiye katkı sağlamak açısından Oscarın yapımında altın yerine plaster kullanıldı. 1945 yılında heykelciğin mermer tabanı metale dönüştürülürken 1949 yılında heykelcik 501den başlayarak numaralandırılmaya başlandı. 

1929: Broadway Melodi / The Broadway Melody. Yönetmen: Harry Beaumont

1930: Batı Cephesinde Yeni Bir Şey Yok / All Quiet on the Western Front. Yönetmen: Lewis Milestone

1931: Cimarron. Yönetmen: Wesley Ruggles

1932: Büyük Otel / Grand Hotel. Yönetmen: Edmund Goulding

1933: Cavalcade Frank Lloyd. Yönetmen: Frank Lloyd

1934:Bir Gecede Oldu / It Happened One Night. Yönetmen: Frank Capra

1935: Gemide İsyan / Mutiny on the Bounty. Yönetmen: Frank Lloyd

1936:Büyük Ziegfeld / The Great Ziegfeld. Yönetmen: Robert Z. Leonard

1937 Emile Zola'nın Hayatı / The Life of Emile Zola. Yönetmen: William Dieterle

1938: Para Beraber Gitmez / You Can't Take It with You. Yönetmen: Frank Capra

1939: Rüzgar Gibi Geçti / Gone with the Wind. Yönetmen: Victor Fleming

1940: Rebecca. Yönetmen: Alfred Hitchcock

1941: Vadim O Kadar Yeşildi Ki / How Green Was My Valley Yönetmen: John Ford

1942 Bayan Miniver / Mrs. Miniver Yönetmen: William Wyler

1943: Kazablanka / Casablanca Yönetmen: Michael Curtiz

1944: Yolumda Giderken / Going My Way Yönetmen: Leo McCarey

1945: The Lost Weekend Yönetmen: Billy Wilder

1946: Hayatımızın En Güzel Yılları / The Best Years of Our Lives Yönetmen: William Wyler

1947: Centilmenlik Anlaşması / Gentleman's Agreement Yönetmen: Elia Kazan

1948: Hamlet Yönetmen: Laurence Olivier

1949: Kralın Bütün Adamları / All the King's Men Yönetmen: Robert Rossen

1950: Perde Açılıyor / All About Eve Yönetmen: Joseph L. Mankiewicz

1951: Paris'te Bir Amerikalı / An American in Paris Yönetmen: Vincente Minnelli

1952: Harikalar Sirki / The Greatest Show on Earth Yönetmen: Cecil B. DeMille

1953: İnsanlar Yaşadıkça / From Here to Eternity Yönetmen: Fred Zinnemann

1954: Rıhtımlar Üzerinde / On the Waterfront Yönetmen: Elia Kazan

1955: Marty Yönetmen: Delbert Mann

1956: Seksen Günde Devr-i Alem / Around the World in Eighty Days Yönetmen: Michael Anderson ve John Farrow

1957: Kwai Köprüsü / The Bridge on the River Kwai Yönetmen: David Lean

1958: Gigi Yönetmen: Vincente Minnelli

1959: Ben-Hur Yçnetmen: William Wyler

1960: Garsonyer / The Apartment Yönetmen: Billy Wilder

1961: Batı Yakasının Hikayesi / West Side Story Yönetmen: Jerome Robbins ve Robert Wise

1962: Arabistanlı Lawrence / Lawrence of Arabia Tönetmen: David Lean

1963: Tom Jones Yönetmen: Tony Richardson

1964: Benim Güzel Meleğim / My Fair Lady Yönetmen: George Cukor

1965: Neşeil Günler / The Sound of Music Yönetmen: Robert Wise

1966: Her Devrin Adamı / A Man for All Seasons Yönetmen: Fred Zinnemann

1967: Gecenin Sıcağında / In the Heat of the Night Yönetmen: Norman Jewison

1968: Oliver! / Oliver! Yönetmen: Carol Reed

1969: Geceyarısı Kovboyu / Midnight Cowboy Yönetmen: John Schlesinger

1970: General Patton / Patton Yönetmen: Franklin J. Schaffner

1971: Kanunun Kuvveti / The French Connection William Yönetmen: Friedkin Philip D'Antoni

1972:Baba / The Godfather Yönetmen: Francis Ford Coppola Quenten Beehn

1973 Üç Kağıtcılar / The Sting Yönetmen: George Roy Hill

1974: Baba II / The Godfather Part II Yönetmen: Francis Ford Coppola

1975: Guguk Kuşu / One Flew Over the Cuckoo's Nest Yönetmen: Miloš Forman

1976: Rocky Yönetmen: John G. Avildsen

1977: Annie Hall Yönetmen: Woody Allen

1978: Avcı / The Deer Hunter Yönetmen: Michael Cimino

1979: Kramer Kramer'e Karşı / Kramer vs. Kramer Yönetmen: Robert Benton

1980:Sıradan İnsanlar / Ordinary People Yönetmen: Robert Redford

1981: Ateş Arabaları / Chariots of Fire Hugh Hudson

1982: Gandhi / Gandhi Yönetmen: Richard Attenborough

1983:Sevgi Sözcükleri / Terms of Endearment Yönetmen: James L. Brooks

1984: Amadeus Yönetmen: Miloš Forman

1985: Benim Afrikam / Out of Africa Yönmetmen: Sydney Pollack

1986:Müfreze / Platoon Yönetmen: Oliver Stone Arnold Kopelson

1987:Son İmparator / The Last Emperor Yönetmen: Bernardo Bertolucci

1988: Yağmur Adam / Rain Man Yönetmen: Barry Levinson

1989:Bayan Daisy'nin Şoförü / Driving Miss Daisy Yönetmen: Bruce Beresford

1990: Kurtlarla Dans / Dances with Wolves Yönetmen: Kevin Costner

1991: Kuzuların Sessizliği / The Silence of the Lambs Yönetmen: Jonathan Demme

1992:Affedilmeyen / Unforgiven Yönetmen: Clint Eastwood

1993:Schindler'in Listesi / Schindler's List Yönetmen: Steven Spielberg

1994:Forrest Gump / Forrest Gump Yönetmen: Robert Zemeckis

1995:Cesur Yürek / Braveheart Yönetmen: Mel Gibson

1996: İngiliz Hasta / The English Patient Yönetmen: Anthony Minghella

1997: Titanik / Titanic Yönetmen: James Cameron

1998: Aşık Shakespeare / Shakespeare in Love Yönetmen: John Madden

1999: Amerikan Güzeli / American Beauty Yönetmen: Sam Mendes

2000:Gladyatör / Gladiator Ridley Scott

2001: Akıl Oyunları / A Beautiful Mind Ron Howard

2002: Chicago Yönetmen: Rob Marshall

2003:Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü / The Lord of the Rings: The Return of the King Yönetmen: Peter Jackson

2004: Milyon Dolarlık Bebek / Million Dollar Baby Yönetmen: Clint Eastwood

2005: Çarpışma / Crash Yönetmen: Paul Haggis

2006:Köstebek / The Departed Yönetmen: Martin Scorsese

2007: İhtiyarlara Yer Yok / No Country for Old Men Yönetmen: Coen Kardeşler



2008: Milyoner / Slumdog Millionaire Yönetmen: Danny Boyle, Loveleen Tandan



2009: Ölümcül Tuzak / The Hurt Locker Yönetmen: Kathryn Bigelow



2010: Zoraki Kral / The King's Speech Yönetmen: Tom Hooper

                                 2011: Artist / The Artist      Yönetmen   Michel Hazanavicius

                                     2012: Argo    Yönetmen  Ben Affleck



kaynak;  http://www.antoloji.com/